آیا استفاده از مخزن آب پلاستیکی باعث ایجاد مسمومیت می شود ؟

با جا افتادن مخزن آب پلاستیکی در بازار طی سالیان گذشته و پیشی گرفتن این مخازن از مخازن فلزی در چند سال اخیر، باور های غلط این چنینی تقریبا محو شده اند اما هنوز هم درصد بسیار کمی از خریداران با این سوال درگیر هستند. استفاده از مخازن آب پلاستیکی استاندارد، با کیفیت و دارای نشان سیب سلامت که در تولید آنها از مواد اولیه فود گرید استفاده شده باشد باعث ایجاد هیچ گونه مسمومیت یا بیماری در مصرف کننده نمیشود.

علت باور غلط ایجاد مسمومیت با استفاده از مخزن آب پلاستیکی چیست؟

مخزن های آب پلاستیکی همه در یک رده کیفی تولید نمی شوند و در بازار هم نمونه های استاندارد و هم غیر استاندارد آن پیدا می شود. همانطور که گفتیم مخزن آب پلاستیکی استاندارد هیچ گونه مشکلی برای کیفیت و سلامت آب ذخیره شده به وجود نمی آورد اما مخزن غیر استاندارد می تواند مشکل ساز باشد. از طرف دیگر مخزن های قدیمی فلزی و بتنی نیز در بسیاری از موارد موجب ایجاد مسمومیت و بیماری برای مصرف کنندگان می شدند. از آنجایی که مخزن فلزی، بتنی و پلاستیکی غیر استاندارد می توانند در مواردی با شرایط خاص موجب ایجاد مسمومیت شده و در دیگر موارد باعث پایین آمدن کیفیت آب شوند، برخی خریداران به اشتباه فکر میکنند که در مورد مخزن پلاستیکی استاندارد نیز این موضوع صدق می کند.

چگونه مخزن آب پلاستیکی استاندارد و غیر استاندارد را تشخیص بدهیم؟

مخزن آب پلاستیکی استاندارد و غیر استاندارد در ویژگی ها و همچنین گواهینامه های دریافتی با یکدیگر تفاوت دارند که می توان با توجه به همین تفاوت ها آن ها را از هم تشخیص داد. مخزن خود را همیشه از تولید کننده یا فروشگاه های معتبر و با سابقه تهیه کنید. مخزن استاندارد از پلی اتیلن سنگین (HDPE 3840) مرغوب و به روش قالب گیری دورانی تولید می شود. همچنین محصول استاندارد نشان سیب سلامت وزارت بهداشت و نشان استاندارد ملی دارد که هم روی بدنه حک شده است و هم از سامانه های مربوطه قابل پیگیری و راستی آزمایی است.

تفاوت مخزن آب پلی اتیلن استاندارد و غیر استاندارد چیست؟

اولین تفاوت در گرانول یا همان دانه های پلی اتیلن سازنده مخزن است. مخزن استاندارد از گرانول های مرغوب و نو استفاده می کند در حالی که در مخزن غیر استاندارد از پلاستیک بازیافتی برای تولید محصول استفاده می شود. این مخازن به دلیل استفاده از مواد بازیافتی قیمت تمام شده کمتری داشته و ارزان ترند اما مشکلاتی از قبیل اضافه کردن بو و طعم نامطبوع به آب، آزاد کردن ریز پلاستیک در آب، بروز دل درد، تهوع و مشکلات دیگر به همراه دارند. این در حالیست که مخزن استاندارد هیچ یک از این مشکلات را ندارد.
دیگر تفاوت ها نیز محافظ یووی، فودگرید بودن و آنتی باکتریال بودن است که در بخش های بعدی نوشته از آن ها گفته ایم.

نت

⚠ مخزن پلاستیکی بازیافتی همان بطری آب معدنی است ! ⚠

مخزن پلاستیکی بازیافتی در ظاهر مخزن آب است اما در باطن بطری آب معدنی است ! حتما تا کنون متوجه تاریخ انقضاء حک شده بر روی بطری های آب معدنی شده اید. اما آب که فاسد نمی شود، پس این تاریخ انقضاء مربوط به چیست؟ پلاستیک بطری های آب از نوع پلی اتیلن سبک LDPE با کیفیت پایین هستند و بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی شروع به آزاد سازی ریزپلاستیک های بسیار مضر داخل آب می کنند. به همین خاطر است که آب معدنی هم تاریخ انقضاء دارد.

مخزن پلاستیکی بازیافتی و بی کیفیت که اصولا تنها با تکیه بر قیمت پایینترش به فروش می رود نیز از این قائده مستثنی نیست. مخزن بازیافتی ترکیبی از پلاستیک های مختلف است و خلوص و کیفیت پایینی دارد. این مخازن دقیقا مثل بطری های آب معدنی بعد از مدتی ریزپلاستیک و دیگر مواد مضر را در آب رها می کنند که برای سلامتی مصرف کننده تهدید بزرگی هستند.

⚠ برای ذخیره آب آشامیدنی حتما از مخزن مخصوص برای این کار استفاده کنید ! 

مخزن ها عموما به 2 شکل تک لایه و سه لایه تولید می شوند. مخزن تک لایه که امکان مشاهده سطح مایع از بیرون آن فرآهم است برای ذخیره مواد شیمیایی یا آب چاه و آب آبیاری طراحی شده است. مخزن تک لایه نمی تواند جلوی نفوذ نور به داخل مخزن را بگیرد به همین علت است که داخل مخزن جلبک می زند و سطح تکثیر باکتری ها نیز در آن بالاست.

به جای آن از مخزن 3 لایه استفاده کنید که برای ذخیره بهداشتی آب آشامیدنی تولید شده است. در مخزن 3 لایه نور نفوذ نمی کند و به همین خاطر امکان رشد جلبک وجود ندارد و در کنار آن سطح فعالیت باکتری ها نیز پایین است. برای رساندن فعالیت باکتری ها به سطحی نزدیک به صفر، از مخزن آنتی باکتریال استفاده کنید.

علت مسمومیت بر اثر استفاده از مخزن پلاستیکی بازیافتی / غیر استاندارد

مخزن پلاستیکی بازیافتی یا غیر استاندارد می تواند به چند علت باعث مسمومیت مصرف کننده شود که مهم ترین علت آن رها شدن ریز پلاستیک ها و دیگر مواد شیمیایی بدنه مخزن به داخل آب ذخیره شده است.
آب آشامیدنی باید با همان کیفیت و بهداشتی که وارد مخزن می شود ذخیره شده و سپس به مصرف برسد اما با استفاده از مخزن بازیافتی، کیفیت و بهداشت آب کاهش پیدا می کند. مضر ترین ماده شیمیایی که از بدنه مخزن های این چنینی آزاد می شود ماده BPA یا همان بیسفنول آ است. BPA یک ترکیب شیمیایی است که در روند تولید برخی از پلاستیک ها استفاده می شود.

BPAکه یک مختل کننده غده های درون ریز (تولید کننده هورمون) است در صنعت مواد غذایی به عنوان قاتل خاموش شناخته می شود چرا که امکان دارد در یکی دو سال اول استفاده از آب آشامیدنی حاوی BPA ضرر خودش را نشان ندهد و عوارض ملموس نداشته باشد. اما با استفاده طولانی مدت عوارض استفاده از این ماده خودش را نشان می دهد که متاسفانه در اغلب موارد با آسیب های سنگین به مصرف کننده همراه است. برخی از این آسیب ها :

• افزایش ریسک ابتلا به سرطان خصوصا سرطان سینه، پروستات و رحم
• بر هم زدن تعادل هورمونی بدن
• آسیب به دستگاه تولید مثل مردان و زنان
• پایین آوردن سطح تستسترون
• اختلال رشد کودکان
• کودکان، نوجوانان، بانوان باردار، بیماران و به طور کلی افرادی که ایمنی پایینی دارند حساس ترین گروه ها هستند.

در چه صورتی مخزن جلبک می زند ؟

مخازن پلاستیکی در 2 مدل تک لایه و سه لایه تولید می شود و مخزن تنها در صورتی جلبک می زند که مخزن از نوع اول یعنی تک لایه باشد. به طور کلی مخزن تک لایه برای ذخیره ایمن آب آشامیدنی طراحی نشده است و به همین خاطر طبیعی است که نتواند بهداشت آن را حفظ کند. هر چقدر تابش نور خورشید یا حتی نور مصنوعی لامپ و چراغ ها در محل نصب مخزن بیشتر باشد، رشد جلبک نیز بیشتر و سریع تر اتفاق میافتد. به همین جهت مخزن آب سه لایه پلی اتیلنی برای ذخیره آب شرب بهترین انتخاب است.

علت مسمومیت بر اثر استفاده از مخزن فلزی گالوانیزه و بتنی

مخازن فلزی گالوانیزه و بتنی که نسل قبلی مخزن پلاستیکی به شمار می روند به خاطر جنس بدنه خود، مصرف کننده را با مشکلات زیادی درگیر می کنند که یکی از آن ها مسمومیت است.

مخزن فلزی گالوانیزه

مخزن پلاستیکی از جنس پلی اتیلن بوده که ماده ای خنثی است اما فلز گالوانیزه شده واکنش گر است و مواد شیمیایی مختلفی را وارد آب می کند. دیواره داخلی مخزن فلزی در زمان تولید با یک لایه محافظتی زینک یا همان روی پوشانده می شود اما این لایه دائمی نیست و پس از گذشت یک سال روند از بین رفتنش آغاز می شود. با از بین رفتن لایه محافظتی از طرفی مواد شیمیایی همچون روی، مس، سرب، کادمیم و کرومیوم به آب اضافه می شوند و سلامت شما را تهدید می کنند. از طرف دیگر سطح داخلی اکسید شده و اصطلاحا زنگ می زند که هم بر سلامت آب و هم طعم و بو آن اثر منفی می گذارد.

مخزن بتنی

سطح داخلی مخازن بتنی یک دست و صاف نیست که همین حفره ها جای بسیار مناسبی برای رشد و تکثیر باکتری هاست. همچنین این مخازن بر اثر سرد و گرم شدن و دیگر عوامل ترک های زیادی بر می دارد و راه را برای ورود عوامل بیماری زا خارجی مانند حشرات ریز باز می کند. عامل سوم نیز به فلزاتی بر می گردد که برای تقویت و تحکیم مخزن بتنی معمولا به کار گرفته می شوند. این تجهیزات فلزی پس از مدتی زنگ زده و ترکیبات آلیاژ آن به آب راه پیدا می کنند.

مخزن پلاستیکی استاندارد چه ویژگی هایی دارد ؟ 

مخزن پلاستیکی استاندارد به خاطر ویژگی های خاصی که دارد کاملا از بهداشت و کیفیت آب محافظت می کند و استفاده از آن برای سالیان طولانی هم باعث بروز مشکلاتی همچون مسمومیت نمی شود. با ویژگی های مخزن استاندارد آشنا شوید 👇🏼🏼:

✔ ماده اولیه مرغوب ؛ پلی اتیلن سنگین HDPE گرید 3840

✔ ساختار سه لایه و ضد جلبک

✔ تولید شده توسط روش قالب گیری دورانی تا محصول نهایی یک دست و یک تکه باشد

✔ لایه داخلی فود گرید

✔ لایه داخلی آنتی باکتریال

✔ لایه محافظتی آنتی یووی برای مقابله با آثار مخرب اشعه یووی نور خورشید

✔ دارای گارانتی تعویض، بیمه و خدمات پس از فروش و همچنین نشان استاندارد و سیب سلامت

مقایسه سطح کیفی آب در مخزن پلاستیکی، فلزی گالوانیزه و بتنی

قبل از مقایسه سطح کیفی آب در مخزن پلاستیکی، فلزی گالوانیزه و بتنی نباید فراموش کنیم که کیفیت آب ورودی به مخزن نیز اهمیت بالایی دارد چرا که مخزن در بهترین حالت می تواند کیفیت آب ورودی را به همان شکل حفظ کند و نه اینکه آن را افزایش دهد. به همین خاطر است که پیشنهاد می دهیم تا از فیلتر آب پیش تصفیه دو مرحله ای که قبل از مخزن نصب می شود استفاده کنید. شما می توانید در کنار تمامی مخازن موجود بر سایت، فیلتر دو مرحله ای را نیز سفارش بدهید.

اما در بحث مقایسه کیفی باید گفت که در اولین روز یا حتی اولین سال نصب هر 3 مخزن تفاوتی میان آن ها نیست اگرچه با گذشت مدت زمان کمی تفاوت ها نمایان می شوند. مخزن فلزی با زنگ زدن و آزاد سازی فلزات و مخزن بتنی با سطح ناصاف و ترک بر روی کیفیت آب تاثیر منفی می گذارد. مخزن پلاستیکی استاندارد هیچ یک از این مشکلات را ندارند.

چگونه از بهداشت مخزن و محتویات آن مراقبت کنیم؟

مخزن خریداری شده هر چقدر هم با کیفیت باشد نیاز به نصب اصولی و رعایت نکات نگهداری پس از نصب دارد. مهم ترین کاری که باید انجام دهید شست و شوی دوره ای مخزن است تا مخزن را از رسوبات آب لوله کشی شهری پاک کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره خواندن مقاله ” روش های نظافت، تمیز کردن و شستشوی مخزن آب “ را به شما پیشنهاد می دهیم.

همچنین با رعایت نکاتی مثل باز نگذاشتن درب مخزن، قرار دادن مخزن در سایه و محیط نسبتا خنک به حفظ کیفیت و گوارایی آب آشامیدنی کمک کنید.

نشان سیب سلامت چیست و چرا اهمیت دارد ؟

سیب سلامت نشانی به رنگ آبی و سبز با طرح سیب است که توسط سازمان غذا و دارو به محصولات استاندارد داده می شود. در صورتی که تمامی نکات بهداشتی در طی پروسه تولید رعایت شده باشند، این نشان به محصولات حوزه مواد غذایی داده می شود تا خیال مصرف کننده را از لحاظ بهداشتی و سالم بودن محصول راحت کند. در حوزه مخزن این نشان به محصولاتی داده می شود که جنس بدنه آن ها فود گرید بوده و برای ذخیره مواد غذایی یا دارویی ایمن باشند. این نشان باید بر روی بدنه مخزن حک شده باشد.

متاسفانه برخی از فروشندگان مخازن بازیافتی را با این نشان می فروشند اما اعتباری پشت آن نیست. پس از هر جا که قصد خرید داشتید حتما از سامانه مربوطه استعلام بگیرید و مطمئن شوید تا روبروی آن وضعیت : معتبر باشد. برای استعلام سیب سلامت به نشانی اینترنتی سامانه استعلام پروانه سازمان غذا و دارو – سامانه غذا و داروی ایران (fdacrm.ir) بروید. شماره پروانه ساخت شرکت پلاستونیک 49/15470 است (حتما علامت اسلش / را وارد کنید).

برای چه مدت زمانی می توانیم آب را در مخزن ذخیره کنیم ؟

مخازن گوناگون امکان حفظ کیفیت آب آشامیدنی برای مدت زمان یکسان را ندارند بلکه هر مخزن تا مدت زمان معین خود می تواند آب را ذخیره کند. دانستن این مورد به شما کمک می کند تا راحت تر تصمیم بگیرید که چه زمانی می توان از آب ذخیره شده استفاده کرد و چه زمانی بهتر است تا آب را کاملا تعویض کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله ” مدت زمان نگهداری آب آشامیدنی در مخزن آب و ظروف مرتبط “ را بخوانید.

پلاستیک فودگرید چیست؟

پلاستیک فود گرید یا همان Food Grade پلاستیکی است که برای در تماس بودن با مواد غذایی و دارویی کاملا ایمن باشد. تولید پلاستیک فود گرید با هزینه های بالاتری نسبت به پلاستیک معمولی همراه است اما این نوع پلاستیک مشخصا برای ذخیره مواد غذایی یا دارویی طراحی و تولید می شود. برای فودگرید بودن محصول به 4 ویژگی بارز نیاز است ؛

⃣1 غیر سمی : در روند تولید مخزن از افزودنی های مضر که سلامتی انسان را تهدید می کند استفاده نشود.

2️⃣ ثبات و پایداری : ساختار پلی اتیلن مرغوب ثبات و پایداری بالایی دارد بنابراین پیوند های شیمیایی اش راحت شکسته نمی شوند و مواد سازنده به داخل آب راه پیدا نمی کنند.  

3️⃣ مقاومت دمایی : مقاومت دمایی خوب باعث می شود تا سطح فعالیت باکتری ها کنترل شود. همچنین به ثبات و پایداری بیشتر نیز کمک می کند.  

4️⃣ آنتی باکتریال : تکنولوژی آنتی باکتریال تاثیر بالایی در کنترل سطح فعالیت باکتری ها بر روی بدنه مخزن و متعاقبا آب ذخیره شده دارند. تولیدکنندگان از روش های مختلفی برای کنترل باکتری ها استفاده می کنند که هر روش به میزان مشخصی کارآمد است. روش استفاده شده در مخزن های شرکت پلاستونیک فعالیت باکتری های مضر را تا سطح فوق العاده 99% کاهش می دهد.  

لایه محافظتی ضد یووی چه تاثیری دارد ؟

نور خورشید دارای اشعه ی مخربی به نام یووی UV است که تابش مداوم و مدت دار این اشعه می تواند بر ساختار هر ماده ای تاثیر منفی بگذارد. مخازن فلزی بر اثر تابش همین اشعه زنگ می زنند و سوراخ می شوند اما اثر این اشعه بر روی مخزن پلاستیکی کمی متفاوت است. اولین اثر تابش UV، تغییر رنگ بدنه است و در صورت تداوم این روند ساختار پلیمری نیز دستخوش تغییراتی می شود. بر اثر این تغییرات مخزن تغییر شکل داده و شکننده می شود.

مخازن ساخت شرکت پلاستونیک همگی دارای لایه محافظتی یووی است. تکنولوژی آنتی یووی (anti-UV) از مخزن در مقابل نور خورشید محافظت کرده و عمر آن را به طور چشمگیری افزایش می دهد. 

کیفیت و سلامت آب مخزن را چگونه بررسی کنیم ؟

کیفیت و سلامت آب ذخیره شده در مخزن را می توان از 2 طریق فیزیکی با مشاهده آب و شیمیایی با نمونه برداری از آب بررسی کنیم . قبل از اینکه سراغ روش های بررسی برویم فراموش نکنید که در برخی موارد کیفیت آب ورودی یا به بیان دیگر آب لوله کشی پایین است و در دیگر موارد مشکل از کیفیت مخزن شماست، حتی ممکن است با ترکیبی از این دو مشکل مواجه باشید.

 🔎 برای بررسی فیزیکی به این موارد توجه کنید :

• شفافیت آب : آب با کیفیت حتی با وجود املاح معدنی شفاف است پس به شفافیت آب دقت کنید. اگر شفافیت نداشت و کدر بود، کیفیت آب پایین است.
• رنگ آب : همانطور که می دانید آب در حالت بی رنگ است و هر گونه تغییر رنگ آب ذخیره شده نشان از وجود مواد اضافی در آن با غلظت بالا دارد. رنگ قرمز و قهوه ای نشان از وجود آهن، رنگ زرد وجود منگنز و مواد آلی، رنگ آبی و سبز وجود مس یا زنگ آهن و … می باشد.
• بوی نامطبوع : بوی نامطبوع نیز یکی از دیگر از نشانه های پایین بودن کیفیت آب است. مخازن بی کیفیت خصوصا مخازن پلاستیکی غیر استاندارد تاثیر زیادی روی بوی آب می گذارند.

🔬 برای بررسی شیمیایی به این موارد توجه کنید :

• تست PH : با نوار تست PH، سطح PH آب را اندازه بگیرید. PH آب باکیفیت بین 6.5 تا 8.5 و اگر نتیجه تست در این بازه نباشد به این معناست که آب اسیدی یا قلیایی است.
• تست سختی آب : با دستگاه سختی سنج میزان سختی یا TDS آب را اندازه گیری کنید. TDS مخفف عبارت Total Dissolved Solid به معنی کل جامدات محلول است که مجموع غلظت همه یون های موجود در آب را اندازه می گیرد. اگر نتیجه بالاتر از سطح مجاز باشد کیفیت آب پایین است.
• تست میکروبیولوژی : آخرین تست آب آشامیدنی نیز که باید توسط متخصصان صورت بگیرد تست میکروبیولوژی است که وجود یا عدم وجود باکتری کلیفرم و E.coli را تعیین می کند.