دلیل اصلی نصب پمپ آب در ساختمان به خاطر کاهش فشار آب ورودی به ساختمان است. به همین جهت آب فشار کافی را ندارد تا بتواند به طبقات بالایی ساختمان انتقال داده شود در نتیجه از پمپ آب استفاده می شود. نکته مهم این است نصب پمپ آب بدون مخزن آب علاوه بر اینکه غیر قانونی و غیر منطقی است مشکلات زیادی نیز به وجود می آورد و حتماً باید در کنار آن مخزن ذخیره آب نیز نصب شود. در این رابطه ما نکاتی ارائه خواهیم داد که هم به درد ساکنین طبقات بالای ساختمان ها که از افت فشار آب رنج میبرند میخورد و هم بدرد ساکنین طبقات اول و دوم ساختمان. در پایان نیز به سوالات متداولی که در این زمینه پرسیده می شود پاسخ خواهیم داد.
ابتدا باید پیش از حل مشکل، دلایل افت فشار آب را بیان کنیم و سپس روش های اصولی نصب پمپ آب در ساختمان را معرفی کرده و در انتها از منظر حقوقی و قوانین ساختمان ها اطلاعاتی ارائه می دهیم که می تواند برای حل مشکل افت فشار آب ساختمان و حل و فصل مشکلات با همسایگان برای شما مفید باشد.
دلایل و ضرورت نصب مخزن آب در ساختمان
- ذخیره آب مورد نیاز ساختمان
- کاهش ورود رسوب، گل و لای و املاح
- کاهش هزینه آب بها ساختمان
- افزایش طول عمر پمپ آب
- جلوگیری از ورود آلودگی ها
- تامین آب مورد نیاز در هنگام قطعی آب
هر یک از موارد فوق توضیحات مفصلی دارند که در ادامه آنها را بیان می کنیم. بعد از آن می بینیم دلایل افت فشار آب ساختمان چه مواردی است و آیا این مشکل موقتی و مقطعی است یا اینکه دائمی بوده و همیشه در کنار ما باقی خواهد ماند؟
ذخیره آب مورد نیاز ساختمان
اولین و بدیهی ترین مزیت استفاده از مخزن آب در ساختمان، ذخیره آب مورد نیاز واحد ها و ساکنین در طول شبانه روز است. معمولا حجم مخزن به طوری تعیین می شود که توانایی آب رسانی به تمامی واحد های یک ساختمان را به مدت 12 ساعت یا نیم شبانه روز داشته باشد. طبق استاندارد اعلامی شرکت آب و فاضلاب، هر واحد مسکونی با متوسط 3 تا 4 ساکن به 300 لیتر آب در طول این مدت نیاز دارد. البته این میزان در سال گذشته 250 لیتر به ازای هر واحد بود که متاسفانه به خاطر دلایلی همچون کاهش فشار جریان آب در سیستم لوله کشی شهری به 300 لیتر افزایش پیدا کرد.
مثال : یک ساختمان 10 واحدی قصد تهیه مخزن آب را دارد. در این حالت به ازای هر واحد 300 لیتر در نظر گرفته می شود، بنابر این حجم کلی مخزنی که برای ساختمان تهیه می شود باید حداقل 3000 لیتر باشد.
برای پیدا کردن حجم مخزن مناسب ساختمانتان از فرمول بالا استفاده کنید و یا صفحه ” مخزن آب برای ساختمان 4، 5 و 6 طبقه + لیست قیمت ” را ببینید.
کاهش رسوب و آلودگی
نصب مخزن آب به چند روش موجب کاهش رسوب و آلودگی در آبی که به واحد شما می رسد دارد. حتما می دانید که آب داخل لوله کشی شهری رسوب دارد که بسته به منطقه محل زندگی شما می تواند کم یا زیاد باشد. جدا از رسوبات، سهل انگاری هایی در مسیر لوله کشی مانند نگهداری نامناسب و زنگ زدن لوله ها در کنار مشکلات بهداشتی باعث وجود مقادیری از مواد شیمیایی و باکتری در آب نیز شده است. خبر خوب این است که مخزن آب می تواند با هر دو مشکل مقابله کند.
اگر آب به طور مستقیم به واحد ها پمپ شود تمام این آلودگی ها را نیز به همراه دارد اما اگر ابتدا در مخزن ریخته شود اوضاع فرق خواهد کرد. با ذخیره آب در مخزن رسوبات ته نشین می شوند و در کف مخزن یعنی پایین تر از خروجی مخزن قرار می گیرند. همچنین از طرف دیگر مخزن آب آنتی باکتریال تا 99 درصد باکتری موجود در آب را از بین می برد تا آبی سالم تر به واحد ها برسد.
تامین آب مورد نیاز در هنگام قطعی آب
قطعی آب مشکلی است که همه ما حداقل در فصل تابستان آن را تجربه کرده ایم. قطعی آب خصوصا در مناطق گرمسیری دور افتاده یکی از مشکلات ریشه دار است اما حتی در بافت های شهری، مانند حومه تهران، به دلیل مشکلات زیر ساختی برخی مناطق با قطعی آب طولانی مواجه اند. اگر ساختمان شما مخزن نداشته باشد چاره ای نیست جز این که تا وصل شدن مجدد آب صبر کنید. اما در ساختمان هایی که مخزن نصب شده است، آب به طور مکرر داخل مخزن می ریزد و در واقع در زمان قطع شدن آب مخزن کاملا پر خواهد بود. حالا با توجه به حجم مخزن، ساختمان 12 تا 24 ساعت آینده نیز به آب سالم دسترسی خواهد داشت و فقط نیاز است که کمی رعایت مصرف را کنند.
کاهش هزینه آب بها ساختمان
احتمال دارد برخی افراد بنابر روش های قدیمی نصب مستقیم پمپ آب بر روی شبکه لوله کشی شهری را استفاده یا پیشنهاد کنند که ضرر های آن بسیار بیشتر از نفع آن است. برای شروع باید یدانیم که این کار از لحاظ قانونی و شرعی مشکل دارد و حتی می تواند باعث قطعی آب ساختمان و پرداخت جریمه باشد.
اما جدا از مشکلات ذکر شده زمانی که پمپ به طور مستقیم بر روی لوله کشی نصب می شود، هنگام کار کردن آب و هوا را به طور همزمان به داخل می کشد که هر دوی آن ها کنتور می اندازند. به بیان ساده تر شما پول هوا کشیدن پمپ آب ساختمان خود را بر روی قبض آب پرداخت می کنید. به همین دلیل است که گاها مشتریانی که با ما تماس می گیرند با تعجب از مبلغ بالای قبض آب خود می گویند غافل از اینکه نصب مستقیم پمپ مسبب این اتفاق است.
با نصب مخزن، آب ابتدا در مخزن جمع می شود و سپس پمپ از مخزن تنها آب را مکش کرده و به واحد ها می فرستد پس شما دیگر پولی برای هوای مکش شده پرداخت نمی کنید.
افزایش طول عمر پمپ
مکش هوای داخل لوله ها توسط پمپ در صورت نصب مستقیم جدا از افزایش هزینه ها، باعث کاهش چشمگیر طول عمر مفید پمپ نیز می شود. در صورت مکش هوا، پمپ اصطلاحا خشک کار می کند که برای اجزای داخلی از جمله شفت و پروانه بسیار آسیب زا است. طبیعی است که نصب مخزن به دلیل جلوگیری از مکش هوا توسط پمپ جلوی خشک کار کردن را نیز می گیرد و طول عمر پمپ را افزایش می دهد.
ثابت ماندن فشار آب
در ساعات اوج مصرف فشار و جریان آب در شبکه لوله کشی شهری افت پیدا می کند و این فشار کم در برخی مناطق به حدی می رسد که انجام کارهای معمول مانند استحمام را هم مختل می کند. تغییرات و تناوب فشار آب مشکلات زیادی را برای تاسیسات ساختمان به همراه دارد و در کنار آن برای ساکنین نیز آزاردهنده است.
استفاده از مخزن آب مشکل عدم ثابت ماندن فشار آب را نیز حل می کند چرا که هیچ وقت مخزن خالی نمی ماند. مخزن در کنار پمپ مناسب باعث افزایش فشار آب ساختمان حتی در ساعات اوج مصرف آب نیز می شود.
تجهیزات آبرسانی ایده آل برای یک ساختمان مسکونی چیست؟
برای اینکه خیال خود را از همه لحاظ راحت کنید به 3 محصول نیاز دارید ؛ مخزن آب ، پمپ آب و مخزن تحت فشار .
تعیین پمپ آب مناسب ساختمان کمی پیچیدگی دارد و بهتر است از تاسیساتی یا لوله کش خود بخواهید تا با حضور در محل و بازدید از شرایط ساختمان پمپ آب مناسب را معرفی کند. اما تعیین حجم مخزن آب و مخزن تحت فشار طبق فرمول های استاندارد قابل انجام است.
همانطور که بالاتر هم توضیح داده ایم برای تعیین حجم مخزن آب به ازای هر واحد 300 لیتر در نظر بگیرید. مخزن تحت فشار هم که وظیفه جلوگیری از خاموش / روشن شدن مکرر پمپ را بر عهده دارد فرمول مشخصی دارد به شکلی که برای هر واحد باید 10 تا 12 لیتر حجم در نظر بگیرید. یعنی اگر ساختمان شما 10 واحدی است، مخزن تحت فشار مناسب ساختمانتان حجمی بین 100 تا 120 لیتر دارد.
دلایل افت فشار آب ساختمان چه مواردی است ؟
افت فشار آب ساختمان دلایل متعددی دارد. برخی از آنها موقتی بوده و با پیدا شدن مشکل حل می شوند و برخی دیگر دائمی هستند. به عنوان مثال اگر لوله آب ترکیده یا اینکه نشتی داشته باشد با پیدا کردن و ترمیم آن مشکل افت فشار آب ساختمان حل می شود. اگر ساختمان های اطراف شما مشکل افت فشار آب ندارند احتمالاً این اتفاق برای شما افتاده است ولی اگر آنها نیز این مشکل دارند متاسفانه باید گفت مشکل بسیار عمیق تر است و محله شما با مشکل افت فشار آب لوله های شهری مواجه شده است.
متاسفانه در سال های اخیر تقریباً محله ای را نمی توان پیدا کرد که با این مشکل مواجه نشده باشد و دلیل آن این است که منابع آبی محدود شده و تراکم جمعیت نیز افزایش پیدا کرده درنتیجه ظرفیت آب ذخیره شده و لوله های شهری جوابگو نمی باشند و این مشکل دائمی است.
راه حل قطعی حل مشکل افت فشار آب ساختمان
با نصب پمپ و مخزن آب می توانید مشکل افت فشار آب ساختمان را به صورت کامل برطرف نمایید. البته درنظر داشته باشید که باید حجم مناسب مخزن آب را تهیه نمایید ضمن اینکه پمپ آب نیز باید توان کافی برای انتقال آب را داشته باشد.
آیا طبقات اولیه ساختمان ملزم به همکاری جهت حل مشکل افت فشار آب ساختمان می باشند؟
بررسی این موضوع کمی پیچیدگی دارد. حل مشکل افت فشار آب ساختمان همانند موضوعاتی مثل تعمیر و سرویس آسانسور و یا ایزوگام کردن پشت بام ها به صورت مشاع است و باید تمامی واحد ها برای حل مشکل هزینه کنند. بهتر است همسایگان در این خصوص با یکدیگر به صورت منطقی همراهی کنند زیرا دیر یا زود ساکنین طبقات اولیه ساختمان ها در ایران نیز با مشکل افت فشار آب ساختمان مواجه خواهند شد. با توجه به تورم موجود در کشور و افزایش هزینه ها بهتر است همین امروز اقدام به خرید و نصب پمپ آب نمایید تا اینکه در آینده و با قیمت خیلی بالاتر و شرایط سخت تر اقدام نمایید.
قوانین نصب پمپ و مخزن آب در ساختمان
نصب پمپ آب و مخزن آب در ساختمان دارای یکسری قوانین کلی است که رعایت آن ها ضروری است. حجم مخزن آب باید طبق استاندارد سال 1403 اداره آب و فاضلاب برای هر واحد 4 الی 5 نفره 300 لیتر در نظر گرفته شود. همچنین هد یا توان پمپ آب باید به گونه ای انتخاب شود که توان کافی برای انتقال آب را داشته باشد. همچنین نباید بیش از حد قدرت داشته باشد زیر می تواند به لوله ها داخل ساختمان آسیب برساند.
محل نصب پمپ آب نیز در صورت وجود اتاق تاسیسات در این مکان است ولی اگر چنین فضایی نیست می توان از یکی از فضاهای مشاعات نظیر حیاط، پارکینگ، پشت بام و … استفاده کرد. برای انتخاب این محل ممکن است بعضی از همسایگان رضایت نداشته باشند در چنین مواردی بهتر است با مذاکره مکان مورد نظر انتخاب شود.
حل مشکل فشار کم آب در طبقات بالا و در صورت همکاری نکردن همسایه ها
در صورتی که ساکن طبقات بالای ساختمان هستید و همسایگان در خصوص رفع کلی افت فشار آب ساختمان همکاری نمی کنند و حاضر نیستند یک مخزن آب و پمپ آب برای کل ساختمان نصب کنند می توانید به صورت فردی و یا فقط همراه با سایر واحد های طبقات بالا اقدام به رفع مشکل نمایید. این کار هم قانونی است و هم اینکه اگر به طور صحیح انجام شود خللی در فشار آب واحد های دیگر نخواهد داشت.
برای حل این مشکل نیاز دارید یک مخزن ذخیره آب به همراه پمپ آب نصب نمایید. اگر فقط به دنبال نصب پمپ آب هستید و مخزن آب تهیه نکنید علاوه بر اینکه این کار غیر قانونی است مشکلاتی در افت فشار آب سایر واحد ها و همچنین مشکلات متعددی برای خود شما ایجاد می کند پس حتماً حتماً باید پمپ آب به همراه مخزن آب نصب شود.
حجم مخزن آب باتوجه به استاندارد اداره آب و فاضلاب برای هر واحد 250 لیتر و یا هر نفر 50 لیتر در نظر گرفته می شود. البته این حجم برای حالتی است که فقط در ساعاتی از شبانه روز افت فشار آب دارید ولی اگر قطعی های گسترده ای در محل شما اتفاق میفتند باید مخزن با حجم بیشتری تهیه کنید.
اگر واحد یا ساختمانی فقط اقدام به نصب پمپ آب کرده است و باعث افت فشار آب واحد یا ساختمان شما شده است می توانید با نزدیکترین اداره آب و فاضلاب منطقه خود تماس بگیرید. این کار به دلیل اینکه غیر قانونی است جریمه دارد و در صورت عدم رسیدگی می تواند مشکلات حقوقی و یا حتی با قطعی آب مواجه شود. علاوه بر این واحد هایی که به طور مستقیم و بدون استفاده از مخزن آب اقدام به تقویت فشار آب واحد خود نمایند احتمال ورود آلودگی ها به داخل واحد افزایش می یابد و همچنین آب بهای بیشتری پرداخت خواهند کرد.
بحران کنونی کم آبی یک بحران گذرا نیست و به احتمال زیاد هرگز شاهد روزهای پر آب در این کشور نخواهیم بود. به همین دلیل باید با عقل و منطق و استفاده از راهکارهای کنونی تاثیرات منفی این گونه مشکلات را به حداقل برسانیم.
بهترین مکان های نصب پمپ آب و مخزن آب ساختمان
بهترین مکان ها برای نصب پمپ آب و مخزن آب به ترتیب اتاق تاسیسات، پارکینگ، پشت بام و فضای زیر پله است.
شکایت از صدای پمپ آب
خوشبختانه پمپ های آب کم صدا در بازار نیز یافت می شوند و اگر ساکنین طبقات اول ساختمان به دلیل صدا و لرزش پمپ آب مایل به همکاری نیستند می توان با استفاده از این مدل از پمپ ها و همچنین عایق بندی پمپ آب صدای ایجاد شده را به حداقل رساند. برای اطلاع از روش های ساده و خانگی بی صدا کردن پمپ آب، نوشته ” ارزان ترین و بهترین روش های کم کردن صدای پمپ آب “ را ببینید.
قوانین گذاشتن پمپ در پارکینگ
قانون خاصی برای گذاشتن پمپ و مخزن آب در پارکینگ وجود ندارد و ساکنین با توافق یکدیگر می توانند محل مناسبی را انتخاب نمایند. خوشبختانه مخازن مناسبی برای نصب در پارکینگ ها وجود دارد. به عنوان مثال مخازن عمودی بلند و یا مخازن کتابی که با نام مخازن دیواری نیز شناخته می شوند به راحتی داخل پارکینگ ها می توانند نصب شوند و مزاحمتی نیز برای عبور مرور و یا پارک ماشین ها ایجاد نمی کنند.