نصب و تنظیم کلید اتومات فشار برای پمپ و مخزن تحت فشار آب خانگی

  یکی از روش های مرسوم افزایش فشار آب ساختمان، استفاده از پمپ آب، مخزن آب و مخزن تحت فشار است. علاوه بر پمپ و مخزن یکی از تجهزات مورد نیاز کلید اتومات فشار است. ابتدا با نقش کلید اتومات کنترل فشار در سیستم آبرسانی ساختمانی آشنا شویم. به طور ساده کلید اتومات، که با نام های پرشر سوئیچ و کنترلر فشار نیز در بازار شناخته شده است، یک قطعه الکترونیکی است که وظیفه اش قطع و وصل کردن خودکار پمپ آب است. این کار به وسیله قطع و وصل جریان برق پمپ صورت می پذیرد و اما دلایل استفاده از کلید اتومات در کنار پمپ آب چیست؟

   این سوییچ الکترومکانیکی در فشار پایین تر از نقطه مینیمم که ما روی آن تنظیم می کنیم برق پمپ را وصل می کند با پمپاژ آب، فشار آب داخل لوله ها و منبع تحت فشار افزایش می یابد و اگر همه شیرها بسته باشد فشار داخل شبکه آبرسانی به نقطه ماکسیمم می رسد و سپس کلید اتومات ، برق را قطع و پمپ خاموش می شود. به این ترتیب فشار آب داخل لوله های ساختمان را در سطح مناسبی نگه دارد. حال اگر مخزن تحت فشار در کار نباشد یا از کار افتاده باشد، این روشن و خاموش شدن ها پی در پی خواهد بود. یعنی به محض باز کردن شیر آب ، پمپ تند تند روشن و خاموش خواهد شد. در واقع اگر می خواستیم همیشه پمپ را روشن نگه داریم هم به سیستم آبررسانی فشار زیادی وارد می شد و هم پمپ خیلی زود مستهلک می گردید. وقتی منبع تحت فشار درست عمل کند ، آب داخل تیوپ وارد شده و تا زمانی که فشار هوای بین تیوپ و دیواره فلزی منبه به ماکسیمم ( همان تنظیم خودمان ) نرسد ، همچنان پمپ ، آب بیشتری وارد تیوپ می کند. در فشار ماکسیمم کلید اتومات برق پمپ را قطع می کند. توجه فرمایید باد مخزن تحت فشار باید حد اکثر 10 در صد کمتر از فشار مینیمم باشد و دامنه فشار مینیمم و ماکسیمم حدود 2 بار یا کمتر باشد. در صورت قوی بودن پمپ و کم بودن فشار باد اولیه منبع تحت فشار ، احتمال سایش تیوپ به دیواره ها در فشار ماکسیمم زیاد شده و در این صورت خیلی زود پاره شده و خواهد ترکید.

 به صورت خلاصه دلایل استفاده از کلید اتومات ، نگه داشتن فشار آب در سطح مورد نیاز داخل لوله ها و افزایش طول عمر پمپ آب و سیستم آبرسانی و کاهش مصرف برق است.

اصطلاحاتی که باید بدانیم

این بخش برای کمک به درک بهتر بخش های بعدی (نصب، تنظیم و پیدا کردن خرابی) در متن درج شده است.

حداقل فشار : – Minimum Pressure – فشاری که در آن کلید اتومات، پمپ آب را به برق وصل و یا cut in  می کند.

حداکثر فشار – Maximum Pressure- : فشاری که در آن کلید اتومات، برق پمپ آب را قطع و یا cut out  می کند.

محدوده فشار – Pressure Range- : محدوده فشار یا دلتا پی، محدوده ای است که با حداقل فشار شروع شده و با حداکثر فشار به پایان می رسد. محدوده فشار را معمولا به این شکل نشان می دهند: 50/30

نصب کلید اتومات

برای گرفتن بهترین عملکرد از کلید اتومات، توصیه می کنیم که یک فرد ماهر و با تجربه اقدام به نصب این قطعه بر روی پمپ و مخزن تحت فشار آب خانگی کند. با این حال در ادامه متن، روند نصب کلید اتومات را در ٧ مرحله توضیح داده ایم.

وسایل مورد نیاز

• پیچ گوشتی
• انبردست
• سیم لخت کن

توجه: مخزن تحت فشار آب را در ابتدای کار کاملا خالی کنید.

مرحله اول

  از خاموش بودن پمپ آب مطمئن شوید. برای این کار بهتر است جریان برق ورودی را به طور کل قطع کنید. نقطه متداول برای نصب و اتصال بدنه کلید اتومات روی پنج راهی متصل به پمپ است.

مرحله دوم

  درپوش پلاستیکی و یا فلزی محفظه نگهدارنده سیم در کلید اتومات را به آرامی جدا کنید. برای این کار ممکن است به پیچ گوشتی نیاز داشته باشید.

مرحله سوم

   با استفاده از سیم لخت کن، روکش پلاستیکی سر سیم های برق ورودی و سیم هایی که قرار است به موتور پمپ وصل شوند را جدا کنید*. بهتر است حدود یک اینچ ( ٢.۵ سانتی متر)  از روکش پلاستیکی را جدا کنید.

*٢ سیم برای برق ورودی و ٢ سیم برای برق رسانی به الکتروموتور پمپ هستند.

مرحله چهارم

با استفاده از انبر دست سر سیم های لخت را هلالی کنید. این خمیدگی باعث می شود اتصالات سیم لخت در پایانه ها یا ترمینال بهتر صورت بگیرد.

مرحله پنجم

  چهار پیچ پایانه* و یا همان ترمینال کلید اتومات را با استفاده از پیچ گوشتی شل کنید. دو کنتاکت موجود، مانند دو کلید عمل می کنند که وظیفه روشن و خاموش کردن پمپ آب را بر عهده دارند.

مرحله ششم

مطابق نقشه برق رسانی کلید اتومات عمل نمایید. معمولا در پشت قاب یا کاتالوگ همراه برای نحوه بستن سیمها راهنمایی لازم وجود دارد. از اتصال محکم فلز به فلز در ترمینالها مطمئن شوید.

مرحله هفتم

درپوش پلاستیکی و یا فلزی محفظه را مانند اول کار ببندید. عملیات نصب به پایان رسید! حال باید فشار مینیمم و ماکسیمم را تنظیم کنید.

 تنظیم محدوده فشار کلید اتومات

  برخی از کلید اتومات ها از کارخانه روی محدوده فشار ثابتی تنظیم می شوند و قابل تغییر نیستند و درواقع تنظیم کلید اتومات در آنها قابل انجام نیست. اما بیشتر کلید اتومات های امروزی به کاربران خود اجازه تنظیم کلید اتوماتیک، که در واقع مشخص کردن حداقل و حداکثر فشار سیستم است، را می دهند. کلید اتومات های حالت جامد(SSR) مدرن عموما دارای صفحه نمایش دیجیتالی هستند. همچنین روی بدنه این کلید اتومات ها، دکمه هایی تعبیه شده است که کاربر به وسیله این دکمه ها و از روی صفحه نمایش، قادر به تنظیم کلید اتومات است.

دسته دوم که در واقع کلید اتومات های الکترومکانیکی هستند، معمولا در بالای بدنه دارای پیچ مخصوص تنظیم فشار هستند. با پیچاندن این پیچ به صورت ساعتگرد، پیچ سفت می شود. با انجام این عمل ساده، حداکثر فشار و حداقل فشار هر دو افزایش پیدا می کنند. همچنین با پیچاندن پیچ تنظیم فشار به صورت پاد ساعتگرد و بر خلاف عقربه های ساعت، پیچ شل شده و هر دو نقطه تنظیم فشار کاهش می یابند. پیچ کوچکتری هم هست که برای افزایش دامنه فشار بین نقاظ ماکسیمم و مینیمم است و به کمک آن پیچ می توانید دلتا پی را افزایش دهید. محدوده فشار رابطه مستقیمی با تعداد واحد های ساختمان و همچنین گنجایش حجمی مخزن تحت فشار آب دارد. معمولا این میزان 2 بار یا 29 پی اس آی می باشد که برای مصارف خانگی قابل قبول است و به صورت پیش فرض روی کلید اتومات تنظیم شده است. تقریبا هر 3.5 دور چرخاندن پیچ بزرگ به صورت ساعتگرد یک بار فشار را هم برای مینیمم و هم ماکسیمم افزایش می دهد . با پیچاندن ساعتگرد پی

خرابی کلید اتومات؛ آیا کلید اتومات درست کار می کند؟

   قطعات متحرک  موجود در کلید اتومات های الکترومکانیکی به مرور زمان و بر اثر جا به جایی، فرسوده می شوند. عدم وجود این قطعات متحرک در کلید اتومات های حالت جامد (SSR) باعث دوام بیشتر این نوع کلید اتومات می شود،اما بهترین نوع کلید اتومات حالت جامد هم به هر حال یک دستگاه الکترونیکی است که فرسوده می شود. در ادامه متن چند نشانه که میتوانند خبر از خرابی کلید اتومات بدهند را آورده ایم.

نشانه های خرابی کلید اتومات

• پایین بودن فشار آب حتی زمانی که پمپ آب روشن است
• خاموش و روشن شدن های مکرر پمپ آب ( خرابی کلید یا منبع تحت فشار )
• روشن نشدن پمپ مخزن آب پس از رسیدن فشار آب به حداقل فشار تعیین شده
• خاموش نشدن پمپ مخزن آب پس از رسیدن فشار آب به حداکثر سطح تعیین شده

 چند روش پیشنهادی برای از بین بردن مشکلات مرتبط با کلید اتومات 

• از اتصال صحیح و محکم سیم های ورودی به پایانه کلید اتومات اطمینان حاصل کنید. (کمی بالاتر، مرحله ششم عملیات نصب را بخوانید.)
• سطح تماس کلید اتومات با لوله را به کمک سمباده صیقل دهید.
• احتمال وجود نشتی را فراموش نکنید! برای این کار، لوله های نزدیک به مخزن آب، خود مخزن آب خانگی و پمپ را به خوبی چک کنید.